آیا قرص اسپیرونولاکتون از ریزش مو جلوگیری می کند؟

ریزش مو یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین دغدغه‌های جوامع امروزی به حساب می‌آید؛ به طوری که هم آقایان و هم خانم‌ها از این پدیده ناخواسته رنج می‌برند. در واقع کم مویی و کچلی یکی از عوامل عدم اعتماد به نفس بسیاری از افراد است. اگرچه بسیاری از مردم با کم مویی و یا بی‌مویی مشکلی ندارند، اما این موضوع برای برخی دیگر از افراد جامعه امروز در حد یک کابوس به نظر می‌رسد.

دانش پزشکی هم برای برطرف کردن این عارضه و جلوگیری از ریزش مو پژوهش‌های زیادی را انجام داده و هر از چندگاهی شاهد ظهور و عرضه داروهای خاصی برای این موضوع به بازار هستیم. یکی از این داروها قرص اسپیرونولاکتون است.

اسپیرونولاکتون با نام تجاریAldactone  دارویی است که از حدود ۶۰ سال پیش وارد بازار شده و به غیر از جلوگیری از ریزش مو، دارای عملکرد و خصوصیات دیگری نیز هست. در ادامه این مطلب، کلینیک زیبایی نوین ایرانا قصد دارد تا به طور کامل به معرفی قرص اسپیرونولاکتون و ویژگی‌ها، تداخلات، عملکرد، نحوه استفاده و ممنوعیت‌های آن اشاره کند. 

نحوه عمکرد اسپیرونولاکتون برای درمان ریزش مو

ویژگی اصلی اسپیرونولاکتون ویژگی ضد هورمون‌های مردانه آن است. این قرص گذشته از کاهش مقدار تستسترون خون، آثار و پیامدهای وجود این هورمون در بدن را نیز کاهش می‌دهد. زمانی که قرص اسپیرونولاکتون مصرف می‌شود، بی‌درنگ جذب بدن شده و در کبد تجزیه می‌شود. محصول تجزیه اسپیرونولاکتون در کبد دو ماده شیمیایی است که از اهمیت زیادی برای ما برخوردار هستند: یکی از این مواد شیمیایی، ماده‌ای موسوم به آنتاگونیست فعال آلدوسترون است. آلداکتور نیز یکی دیگر از محصولات این تجزیه است که تولید هورمون تستسترون در غدد فوق کلیوی را کاهش می‌دهد. پژوهش‌هایی که تاکنون در زمینه تأثیر قرص اسپیرونولاکتون بر روی ریزش موهای خانم‌ها انجام شده‌اند، نشان می‌دهند که این قرص از آثار بسیار مفیدی برای جلوگیری از ریزش مو برخوردار است. بدین ترتیب که تزریق روزانه و منظم این دارو می‌تواند ریزش موها را تا ۶۳ درصد کاهش دهد و تعداد موهای فعال در دوره آناژن را افزایش دهد.

بیشتر بخوانید: عوامل ریزش مو در زنان

مصرف ترکیبی روزانه ۲۰۰ میلی‌گرم اسپیرونولاکتون به همراه محلول ماینوکسیدیل ۵ درصد نیز تأثیر بسیار زیادی بر روی جلوگیری از ریزش موی سر به همراه دارد. این ترکیب یعنی ترکیب اسپیرونولاکتون و ماینوکسیدیل به صورت روزانه یک راه حل بسیار مؤثر برای خانم‌هایی است که از ریزش شدید موی سر رنج می‌برند.

مکانیزم اصلی عملکرد اسپیرونولاکتون یا آلداکتون به این ترتیب است که این دارو جذب سدیم زیاد در بدن را کاهش می‌دهد و در عوض به افزایش جذب پتاسیم بدن کمک می‌کند. توجه داشته باشید که این دارو نوعی داروی ادرارآور با بازجذب پتاسیم نیز می‌باشد. 

کاربردهای داروی اسپیرونولاکتون

اسپیرونولاکتون دارای کاربردهای متفاوتی است که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• برطرف کردن تورم و ادم ناشی از شرایط خاص از جمله نارسایی کلیوی، نارسایی قلبی و نارسایی کبدی
• کاهش فشار خون بالا
• هایپوکالمی (سطح پایین پتاسیم در خون) 
• نارسایی احتقانی قلب
• پرمویی (هیرسوتیسم)
• رفع ریزش موی هورمونی
• برطرف کردن آکنه
• هایپر آلدوسترونیسم اولیه (یعنی ترشح بیش از حد هورمون آلدوسترون در خون)

مصرف این دارو حتماً باید طبق نظر پزشک و زیر نظر وی باشد و هر گونه مصرف خودسرانه این دارو می‌تواند پیامدهای منفی زیادی به همراه داشته باشد. 

مقدار مصرف اسپیرونولاکتون برای ریزش مو

مقدار مناسب برای مصرف اسپیرونولاکتون با هدف درمان ریزش موی زنانه روزانه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی‌گرم است. البته دوره این دارو نخست با ۵۰ میلی‌گرم روزانه (به صورت دو وعده ۲۵ میلی‌گرمی در هر روز) آغاز می‌شود و سپس مقدار آن طبق نظر پزشک، به تدریج به  ۷۵ میلی‌گرم و بالاتر از آن افزایش پیدا می‌کند. البته توجه داشته باشید که مقادیر بالاتر در بلند مدت می‌توانند مزیت‌های بیشتری با خود به همراه داشته باشند. 

خانم‌هایی که از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند، به این نکته توجه داشته باشند که مصرف روزانه اسپیرونولاکتون به همراه قرص‌های ضد بارداری نیز می‌تواند فایده بیشتری به همراه داشته باشد. چون داروهای ضد بارداری گذشته از رفع بی‌نظمی‌های قاعدگی، باعث بهبود آکنه و ریزش مو با الگوی زنانه نیز می‌شود. 

اسپیرونولاکتون برای چه نوع ریزش مو مفید است؟

اسپیرونولاکتون چون باعث کاهش مقدار هورمونDHT  بدن می‌شود، تنها بر انواع خاصی از ریزش مو تأثیر می‌گذارد که بر اثر هورمون‌های مردانه ایجاد شده‌اند. در بسیاری از موارد، پزشک با انجام آزمایش خون می‌تواند نقش هورمونی که باعث ریزش مو می‌شود را مشخص کند. اگر ریزش مو به دلیل هورمون‌های مردانه باشد، درمان آن با اسپیرونولاکتون به تنهایی و یا با استفاده از داروهای موضعی مثل ماینوکسیدیل تجویز خواهد شد. 

مطالعه بیشتر: تاثیر استرس بر ریزش مو

چه مدت پس از مصرف اسپیرونولاکتون ریزش مو قطع می‌شود؟

بیشتر خانم‌ها در گزارشات خود اعلام کرده‌اند که پس از گذشت حدود سه ماه از آغاز مصرف اسپیرونولاکتون، شاهد بهبود آکنه‌های خود شده‌اند و در مورد بهبود ریزش مو نیز زمان آن را چیزی در حدود ۶ ماه پس از آغاز مصرف این دارو گزارش کرده‌اند. 

مطلب مرتبط: تاثیر شامپو بر جلوگیری از ریزش مو

چه افرادی نباید اسپیرونولاکتون مصرف کنند؟

همان‌طور که قبلاً هم اشاره شد، پزشک معمولاً پیش از شروع درمان، با استفاده از آزمایش خون یک تست پتاسیم از مراجعه کننده می‌گیرد. البته این تست در طول درمان نیز تکرار خواهد شد. اگر فرد مبتلا به مشکلات کلیوی و قلبی نیز باشد و یا در حال مصرف سایر داروهای مؤثر بر میزان پتاسیم خون باشد، در این صورت پزشک اقدام به انجام آزمایش‌های دوباره برای سنجش سطح پتاسیم خون بیمار خواهد کرد. 

بالا رفتن میزان پتاسیم خون در حین درمان با داروی اسپیرونولاکتون دور از انتظار نیست و این پدیده در این دسته از بیماران چندان رایج به نظر نمی‌رسد:

1. بیمارانی که سن آنها کمتر از ۴۵ سال است
2. بیماران غیر مبتلا به مشکلات کلیوی و قلبی
3. بیمارانی که داروهای مؤثر بر میزان پتاسیم خون مصرف نمی‌کنند.

عوارض اسپیرونولاکتون برای ریزش مو

پیامدهای ناخواسته رایج در بین زنان پیش از دوره یائسگی، شامل حساسیت به لمس و بزرگ شدن سینه‌ها و نامنظم شدن دوره پریودی می‌باشد. معمولاً این علائم با تداوم درمان و مصرف داروهای ضد بارداری برطرف خواهند شد. داروی اسپیرونولاکتون می‌تواند باعث کاهش فشار خون در هنگام برخاستن و احساس گیجی یا احساس سبکی در سر و حتا غش کردن شود.

از جمله دیگر عوارض جانبی غیر رایج این دارو نیز می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• خستگی بیش از حد
• خواب آلودگی
• کاهش میل جنسی
• سردرد
• ناهماهنگی اعضای بدن (که به ندرت گزارش شده است)

البته به این نکته هم توجه داشته باشید که چون این دارو در دسته داروهای ادرارآور قرار دارد، می‌تواند باعث افزایش حجم ادرار نیز بشود. 

بیشتر بخوانید: بانک مو

کدام داروها با اسپیرونولاکتون تداخل دارند؟

تداخل دارویی اتفاق بسیار رایجی است؛ اما اگر بدون هماهنگی و اطلاع پزشک باشد، می‌تواند آثار زیان‌باری برای بدن به همراه داشته باشد. در مورد داروی اسپیرونولاکتون نیز اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید:

• داروهای مکمل پتاسیم
• داروهای ادرارآور
• داروهای مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین
• قرص‌ های آسپرین یا ایندومتاسین
• قرص‌ های ضد فشار خون
• داروی دیگوکسین 
• داروهای تریمتو پریم و تریمتو پریم سولفامتوکسازول 

مصرف اسپیرونولاکتون در بارداری

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اسپیرونولاکتون می‌تواند بر رشد و تکامل طبیعی جنین تأثیرگذار باشد. لذا خانم‌های باردار و یا خانم‌هایی که در آستانه باردار شدن هستند، باید مصرف این دارو را کنار بگذارند. خانم‌هایی که از اسپیرونولاکتون استفاده می‌کنند، باید از روش‌های مؤثر برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند. مصرف داروهای ضد بارداری همزمان با اسپیرونولاکتون می‌تواند تأثیرگذاری این دارو را افزایش دهد و عوارض جانبی آن را کاهش داده و در درمان مشکلاتی همچون آکنه نیز مؤثر باشد. 

تداخل اسپیرونولاکتون و الکل

مصرف مشروبات الکلی در طی دوره مصرف داروی اسپیرونولاکتون می‌تواند عوارض جانبی ناخواسته‌ای همچون گیجی شدید با خود به همراه داشته باشد. بنابراین پیشنهاد ما به افرادی که از مشروبات الکلی استفاده می‌کنند این است که در دوره مصرف این دارو تا حد امکان مصرف مشروبات الکلی خود را کاهش دهند. 

قرص اسپیرونولاکتون از چه عوارضی برخوردار است؟

همان‌طور که در متن مقاله هم اشاره شد، این دارو موارد کاربرد دیگری هم دارد و اگر برای مصارف درمان ریزش مو استفاده شود، می‌تواند عوارضی همچون افزایش سطح پتانسیم خون، گرفتگی ماهیچه‌ها به ویژه در پاها، اسهال، دردهای شکمی، سردرد، خواب آلودگی، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، خارش، تورم و دردناک شدن در ناحیه سینه‌ها، نامنظم شدن سیکل پریودی، خونریزی پس از یائسگی و همچنین کاهش میل جنسی را نیز با خود به همراه داشته باشد. 

سخن پایانی

امروزه علم پزشکی روش‌های بسیار زیادی را در پیش پای افرادی قرار داده است که به نوعی با ریزش شدید مو مواجه هستند. اسپیرونولاکتون یکی از قرص‌های قدیمی اما مؤثر در زمینه جلوگیری از ریزش مو است. این قرص مثل تمامی مواد شیمیایی دارویی دیگر دارای محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی هست که در زمان استفاده از آن باید در نظر گرفته شوند.

اگر قصد استفاده از روش‌های دارویی برای جلوگیری از ریزش مو را دارید، به شما توصیه می‌کنیم که به پزشکان متخصص و مجرب در همین زمینه مراجعه کنید و از مصرف خودسرانه داروهای ضد ریزش مو بپرهیزید. 

در مقاله‌ای که مطالعه کردید، کلینیک زیبایی نوین ایرانا مشهد شما را با یکی از مهم‌ترین داروهای ضد ریزش مو یعنی اسپیرونولاکتون آشنا کرد. در هر حال به شما توصیه می‌کنیم که برای درمان قطعی موهای سر خود، به کلینیک‌های زیبایی معتبر مثل کلینیک  نوین ایرانا مراجعه کنید.